هویت‌یابی در نوجوانان: تحلیلی بر تعامل برنامه رسمی و پنهان در آموزش علوم اجتماعی
کد مقاله : 1246-NCSSE6
نویسندگان
شیرین دخت حبیب زاده *1، صوفیا حیدری2، شهرام محمدعلیپور3
1گروه علوم تربیتی. دانشکاه فرهنگیان. تهران. ایران
2استادیار گروه علوم تربیتی. دانشگاه فرهنگیان. کد پستی 199896451.تهران. ایران. shidari@cfu.ac.ir
3کارشناسی ارشد تحقیقاف آموزشی. دانشگاه فرهنگیان . تهران. ایران
چکیده مقاله
یکی از بنیادی‌ترین فرایندهای رشد در نوجوانان، هویت‌یابی است که تحت‌تأثیر ساختار آموزشی و برنامه‌های درسی قرار دارد. مفاهیمی همچون شهروندی، هویت فردی و اجتماعی مستقیماً با علوم اجتماعی سروکار دارند. هدف از انجام این پژوهش بررسی و تحلیل برنامه پنهان و برنامه رسمی در زمینه هویت‌یابی نوجوانان و نقش آموزش علوم اجتماعی در این زمینه بود. روش پژوهش حاضر مروری کتابخانه‌ای بود. به همین منظور به مطالعه مقالات علمی منتشر شده در این زمینه در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۵ پرداخته شد. مقالات با کلیدواژه‌هایی همچون هویت‌یابی در نوجوانان، برنامه درسی رسمی و پنهان و آموزش در علوم اجتماعی موردتوجه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که برنامه‌های رسمی در آموزش علوم اجتماعی در اسناد و کتاب‌های درسی بر هویت ملی تأکید دارند. یافته‌های پژوهش نشان داد که برنامه پنهان مدرسه، از طرق گوناگون همانند روش‌های سنجش و ارزشیابی، مدیریت کلاس و روابط قدرت می‌توانند به اهداف متفاوتی منجر شوند. در نتیجه این ناهمسویی برنامه رسمی و برنامه پنهان درسی می‌تواند به هویت‌های دوگانه در نوجوانان بینجامد. تحقق اهداف هویتی در آموزش علوم اجتماعی، مستلزم هم زمانی و هم‌سویی برنامه‌های رسمی و پنهان درسی است.
کلیدواژه ها
آموزش علوم اجتماعی، هویت‌یابی، نوجوانان، برنامه درسی پنهان و رسمی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی