مدل‌سازی نوروساینس تربیتی برای ارتقای اثربخشی راهبردهای تدریس فعال در علوم اجتماعی
کد مقاله : 1221-NCSSE6
نویسندگان
مهدی غربا *1، طیبه تجری2، شبیر خطیری3، محدثه امیر پور4
1دانشجوی کارشناسی رشته آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، گرگان، گلستان
2گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
3دانشجوی کارشناسی رشته آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، گرگان، ایران
4کارشناس گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، گرگان، ایران
چکیده مقاله
علوم اجتماعی به‌عنوان بستری برای فهم سازوکارهای پیچیده جامعه، تعاملات انسانی و شکل‌گیری هویت فردی و جمعی، نقشی حیاتی در تربیت شهروندان آگاه و مسئولیت‌پذیر دارد. با این حال، رویکردهای سنتی مبتنی بر انتقال منفعلانه محتوا، در پاسخ به نیازهای دانش‌آموزان قرن بیست‌ویکم ناکارآمد بوده و موجب محدودیت‌های شناختی و انگیزشی می‌شوند. در این راستا، راهبردهای تدریس فعال و نوروساینس تربیتی به‌عنوان دو رویکرد مکمل، امکان بازطراحی آموزش علوم اجتماعی را فراهم می‌آورند. هدف این پژوهش، بررسی مدل‌سازی نوروساینس تربیتی برای ارتقای اثربخشی تدریس فعال در علوم اجتماعی است. روش تحقیق به‌کاررفته، توصیفی–تحلیلی بوده و با مطالعه منابع نظری و یافته‌های پژوهشی، ابعاد موضوع واکاوی شده است. نتایج نشان می‌دهد که تلفیق تدریس فعال با نوروساینس تربیتی بر سه مؤلفه اصلی استوار است: فعال‌سازی شبکه‌های عصبی چندگانه، تعامل اجتماعی و مدارهای عاطفی، و پردازش عمیق همراه با تفکر انتقادی. همچنین، یادگیری مبتنی بر پروژه در محیط‌های چندحسی و غنی، با ارائه مسائل واقعی و چالش‌برانگیز، موجب ارتقای مهارت‌های زبانی، نگارشی و تحلیلی دانش‌آموزان شده و آنان را برای مواجهه با چالش‌های اجتماعی آماده می‌سازد. محیط‌های یادگیری غنی نیز با تحریک همزمان حواس و ایجاد فرصت‌های مشارکتی، به تثبیت بهتر مفاهیم در حافظه بلندمدت و افزایش انگیزش درونی کمک می‌کنند. در نهایت، این پژوهش نشان می‌دهد که مدل‌سازی نوروساینس تربیتی در کنار راهبردهای تدریس فعال، چارچوبی علمی و عملی برای دستیابی به یادگیری معنادار، پایدار و انتقال مؤثر دانش به موقعیت‌های واقعی فراهم می‌آورد.
کلیدواژه ها
نوروساینس تربیتی، راهبرد تدریس فعال، آموزش علوم اجتماعی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی