«نقش آموزش پیشگیرانه علوم اجتماعی در مدارس ایران در کاهش زمینه‌ های شکل‌ گیری آسیب‌ های اجتماعی با تأکید بر نوجوانان»
کد مقاله : 1149-NCSSE6
نویسندگان
آرین افشار *
دانشجوی دانشگاه فرهنگیان
چکیده مقاله
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی نقش آموزش پیشگیرانه درس علوم اجتماعی در مدارس شهر خرم‌آباد در کاهش زمینه‌های شکل‌گیری آسیب‌های اجتماعی در میان نوجوانان می‌باشد. روش پژوهش حاضر، ترکیبی (کیفی-کمی) است. در بخش کیفی، محتوای کتاب‌های علوم اجتماعی پایه‌های هفتم، هشتم و نهم از منظر مؤلفه‌های پیشگیرانه (مهارت خودآگاهی، تفکر انتقادی، حل مسئله اجتماعی، مسئولیت‌پذیری و آگاهی از رفتارهای پرخطر) با روش تحلیل محتوای کیفی مورد بررسی قرار گرفت. در بخش کمی، با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته، نظر ۲۰ نفر از معلمان علوم اجتماعی دوره اول متوسطه شهر خرم‌آباد درباره ضرورت، کارایی و موانع آموزش پیشگیرانه جمع‌آوری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS تحلیل شد. یافته‌های تحلیل محتوا نشان داد که مؤلفه‌های پیشگیرانه در کتاب‌های درسی به صورت پراکنده و غیرمنسجم گنجانده شده‌اند و محتوای مشخصی برای مقابله با آسیب‌های شایع منطقه‌ای (با توجه به بافت فرهنگی - اجتماعی خرم‌آباد) وجود ندارد. از دیدگاه معلمان خرم‌آباد، مهم‌ترین موانع اجرای مؤثر آموزش پیشگیرانه، کمبود وقت ناشی از حجم بالای کتاب‌های درسی، نبود آموزش‌های تخصصی برای معلمان، و فقدان منابع کمک‌آموزشی بومی‌سازی شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که آموزش علوم اجتماعی با اتخاذ رویکردی پیشگیرانه و بومی‌سازی محتوا مطابق با نیازهای اجتماعی نوجوانان شهر خرم‌آباد، می‌تواند به عنوان یک راهبرد مؤثر در کاهش زمینه‌های آسیب‌های اجتماعی عمل کند. پیشنهاد می‌گردد در بازنگری برنامه درسی، محتوای اختصاصی با توجه به آسیب‌شناسی اجتماعی منطقه لرستان طراحی و دوره‌های توانمندسازی معلمان خرم‌آباد در این زمینه برگزار شود.
کلیدواژه ها
کلیدواژگان: آموزش پیشگیرانه، علوم اجتماعی، آسیب‌های اجتماعی، نوجوانان، کتاب درسی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر