کاربست روش‌های آموزشی مبتنی بر اقدام‌پژوهی در تقویت نگرش زیست‌محیطی دانش‌آموزان
کد مقاله : 1136-NCSSE6
نویسندگان
سیده منا فاضلی پور *1، فاطمه عسکری رستمی2، حامد غیاثی3، علی موسوی نسب4
1دبیر علوم اجتماعی، مدرس دانشگاه فرهنگیان خوزستان دانشجوی پسادکتری جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز
2کارشناسی ارشد مددکاری اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
3دکتری تخصصی روان‌شناسی بالینی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
4کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز ، ایران
چکیده مقاله
هدف پژوهش حاضر کاربست راهکارهای آموزشی و فرهنگی، در جهت ارتقای مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان نسبت به حفاظت از محیط زیست و حفظ پاکیزگی مدرسه است. این مسئله نه‌تنها در سطح مدرسه، بلکه در چارچوب مسئولیت اجتماعی و تربیت شهروندان زیست‌محیطی نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. روش پژوهش از نوع اقدام‌پژوهی است که هدف آن شناسایی، تبیین و حل یک مسئله واقعی در محیط آموزشی از طریق اقدام‌های برنامه‌ریزی‌شده، مشارکتی و بازتابی است. نمونه پژوهش به‌صورت هدفمند از میان یک کلاس (حدود ۲۵ تا ۳۰ نفر) انتخاب شد. مشارکت‌کنندگان شامل پژوهشگر (دبیر)، دانش‌آموزان، مدیر و معاون آموزشی مدرسه بودند. برای گردآوری داده‌ها از ابزارهای کیفی شامل مشاهده نظام‌مند، مصاحبه نیمه‌ساختاریافته، پرسش‌نامه نگرش زیست‌محیطی، یادداشت‌های میدانی و گزارش‌های روزانه استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داده است که آموزش محیط زیست نه تنها از طریق انتقال اطلاعات علمی، بلکه با بهره‌گیری از روش‌های عملی و مشارکتی، می‌تواند نگرش اخلاقی و زیست‌محیطی را در کودکان نهادینه کند. از آنجا که آموزه‌های دین اسلام نیز با توجه به فطرت انسانی، تأکید ویژه‌ای بر حفاظت از طبیعت دارد، ترکیب آموزش زیست‌محیطی با ارزش‌های اخلاقی و معنوی می‌تواند ابزاری مؤثر برای تقویت پایدار رفتارهای دوستدار محیط زیست در نسل‌های آینده باشد.
کلیدواژه ها
نگرش زیست‌محیطی، فرهنگ‌، همیار محیط زیست، اقدام پژوهی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی