تحلیل محتوای کتاب جامعه‌شناسی پایه دوازدهم رشته علوم انسانی با تاکید بر شاخص‌های تدریس‌پذیر بودن
کد مقاله : 1095-NCSSE6 (R1)
نویسندگان
زهره تاجیک *، الهام عباسی عهدیه
دبیر آموزش و پرورش
چکیده مقاله
کتاب «جامعه‌شناسی (۳)» با هدف ارتقای سطح تحلیل به مباحث فرادانش ، روش‌شناسی و پارادایم‌های فلسفی چالش‌های عمده‌ای را در حوزۀ تدریس‌پذیری ایجاد کرده است. این پژوهش با هدف سنجش این چالش‌ها، به‌تفکیک در کانون‌های محتوایی خاص و از منظر معلمان طراحی شده است.در این مطالعه از روش ترکیبی آمیخته (کمی - کیفی) استفاده شده است. ابزار پژوهش کیفی، چک‌لیست محقق‌ساخته مشتمل بر مؤلفه‌هایی مانند انسجام منطقی محتوا، ارتباط با زندگی واقعی، زبان ،تنوع فعالیت‌ها، تراکم مفاهیم، تصویر-نمودار به متن بود.ابزار کمی پژوهش، پرسش‌نامه‌ای ۱۲ گویه‌ای با مقیاس لیکرت پنج درجه‌ای بود که بر اساس مدل دانش محتوایی-تربیتی و کانون‌های گسست معرفتی در محتوا تدوین گردید. نمونۀ آماری شامل ۷۳ نفر از معلمان جامعه-شناسی پایه دوازدهم بود که به‌صورت در دسترس انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از آزمون T تک‌نمونه‌ای تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد که میانگین ادراک معلمان از تمامی چالش‌های تدریس‌پذیری به‌طور معنی‌داری بالاتر از میانگین نظری ۳ است بیانگر بالا بودن متغیرهایی از جمله سطح انتزاعی مفاهیم و فقدان پیوند کافی با مثال‌های عینی می باشد. همچنین، دروس با بار هستی‌شناسانه و گسست معرفتی به‌عنوان دشوارترین کانون‌های محتوایی تعیین شدند. قوی‌ترین تأیید آماری نیز بر لزوم استفاده از «مطالعات موردی بومی-نهادی» به عنوان راهکار به‌دست آمد با میانگین ۸۸/۴ می باشد. نتایج کلی نشان داد موفقیت در اجرای این برنامۀ درسی مستلزم تغییر نقش معلم به «مدیر گفت‌وگوی پارادایمی» و پشتیبانی سازمانی از طریق تدوین راهنماهای غنی از ابزارهای عینی‌سازی و تقویت دانش محتوایی-تربیتی معلم است.
کلیدواژه ها
تحلیل محتوا،کتاب جامعه‌شناسی دوازدهم انسانی، تدریس‌پذیری، گسست معرفتی؛ دانش محتوایی-تربیتی،روش ترکیبی، برنامه درسی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر