| راهنمای آموزشیِ نظری و عملی تحلیل تماتیک (مضمونی) کتب مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی |
| کد مقاله : 1093-NCSSE6 |
| نویسندگان |
|
جمشید میرزایی *1، فاطمه خزایی2 1دانش آموخته دکتری تخصصی جامعه شناسی (گرایش بررسی مسائل اجتماعی ایران) دانشگاه تهران و استاد مدعو دانشگاه فرهنگیان 2کارشناس مطالعات اجتماعی و کارشناس ارشد تاریخ ایران دوره اسلامی، دبیر مطالعات اجتماعی استان تهران |
| چکیده مقاله |
| از سال 1391 به این سو مهمترین تفاوتهای کتب مطالعات اجتماعی با کتب درسی سابق یعنی تعلیمات اجتماعی را میتوان اینگونه صورتبندی کرد: 1). تأکید بر ماهیت میانرشتهای و تلفیقی حوزه درسی مطالعات اجتماعی و 2). وجود تمها و مضامین پنجگانه در سراسر کتاب. لذا مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که: کتب مطالعات اجتماعی در مقطع ابتدایی، از حیث تحلیل مضمونی یا تحلیل تماتیک، چگونه وضعیتی دارند؟ از نظر روششناسی، از روش تحلیل تماتیک یا تحلیل محتوای مضمونی استفاده کردهایم. در اینجا 4 کتاب مطالعات اجتماعی(شامل 89 درس و با حجم 488 صفحه) به عنوان جامعه آماری پژوهش مورد بررسی تمامشماری قرار گرفته است. یافتههای پژوهش در چهار بخش شامل:1. تحلیل تماتیک کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم، 2. پایه چهارم، 3. پایه پنجم و 4. پایه ششم ارایه شده است. در مجموع و در تحلیل تماتیک تجمیعی و ترکیبی مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی باید گفت که از نظر توزیع تمهای پنجگانه، در این چهارکتاب با توجه به وجود 260 مرتبه تکرار تمها (میانگین 52 مورد برای هر مضمون) تقریباً نوعی عدم تعادل برقرار است؛ یعنی دو تم «نظام اجتماعی» و «فضا و مکان» هر کدام با فراوانی با 62 مورد (معادل 24 درصد) بیشترین فضا را به خود اختصاص دادهاند و کمترین سهم هم مربوط به تم «منابع و فعالیتهای اقتصادی» با فراوانی 35 مورد (معادل 13.4 درصد) است. |
| کلیدواژه ها |
| مطالعات اجتماعی، تم، تحلیل محتوا، مضمون، تحلیل تماتیک |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |
