چالش‌های اخلاقی و اجتماعی هوش مصنوعی در آموزش علوم اجتماعی: یک مرور سیستماتیک
کد مقاله : 1087-NCSSE6
نویسندگان
عباس پورسلیم *1، صمد رحمتی2
1استادیار گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
2استادیار گروه آموزش روان‌شناسی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
چکیده مقاله
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و طبقه‌بندی چالش‌های اخلاقی و اجتماعی هوش مصنوعی در آموزش علوم اجتماعی و تحلیل تأثیر آن‌ها بر نقش‌های آموزشی و نابرابری‌ها به انجام رسید. روش پژوهش مرور سیستماتیک کیفی است که منابع علمی معتبر منتشرشده بین سال‌های 2019 تا 2025 را در پایگاه‌های داده‌ای مانند گول اسکالر، اریک، اسکاپوس و وب‌آف‌ساینس مورد تحلیل عمیق قرار داده است. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی طبقه‌بندی و تفسیر شدند. یافته‌ها نشان داد که انحصار الگوریتمی، چالش‌های حریم خصوصی و نظارت، و فقدان شفافیت و مسئولیت، ستون‌های اصلی چالش‌های اخلاقی را تشکیل می‌دهند. علاوه بر این، هوش مصنوعی می‌تواند نابرابری‌های دسترسی به فناوری (شکاف دیجیتال) و نابرابری‌های ساختاری را تشدید کند و تأثیر منفی بر تفکر انتقادی و خلاقیت دانش‌آموزان داشته باشد. نتایج نشان از آن دارد که برای مواجهه با این چالش‌ها، یک رویکرد چندلایه از سیاست‌گذاری، مدیریت مؤسساتی و تربیتی ضروری است که بر اصول اخلاقی، شفافیت، عدالت و حمایت از نقش انسانی در فرآیند آموزشی تأکید دارد.
کلیدواژه ها
هوش مصنوعی، چالش‌های اخلاقی، چالش‌های اجتماعی، آموزش علوم اجتماعی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر