تحلیل فراز و فرود آموزشِ «آموزش مطالعات اجتماعی» و وضعیت کنونی آن در ایران
کد مقاله : 1083-NCSSE6
نویسندگان
جمشید میرزایی *1، فاطمه خزایی2
1دانش آموخته دکتری تخصصی جامعه شناسی (گرایش بررسی مسائل اجتماعی ایران) دانشگاه تهران و استاد مدعو دانشگاه فرهنگیان
2دبیر مطالعات اجتماعی استان تهران
چکیده مقاله
پیشینه و اهداف: در نظام آموزش عالی ایران، ارائه «آموزش مطالعات اجتماعی» به دانشجویان، دانشجومعلمان و متقاضیان ورود به حرفه آموزگاری، چندین دهه سابقه دارد. پژوهش حاضر می‏خواهد به تاریخچه، نحوه و چگونگی آموزش این حوزه مهم درسی در نظام دانشگاهی و تربیت معلم و نیز نحوه مواجهه درسنامه‏های دانشگاهی و مجلات تخصصی به این امر بپردازد. لذا مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که آموزشِ «آموزش مطالعات اجتماعی»، در ایران چه فراز و فرودی را طی کرده است و امروز چه وضعیتی دارد؟ روش‏ها: از ترکیب پویایی از سه روش توصیفی- تحلیلی، تحلیل محتوا و تحلیل آماری استفاده شده است. یافته‏ها:1 یافته‏های پژوهش در چهار بخش ارائه شده است: 1.تبارشناسی و پیشینه آموزش مطالعات اجتماعی در ایران، 2. نقد و بررسی وضعیت متون درسنامه‏های دانشگاهی در حوزه آموزش مطالعات اجتماعی، 3. سیمای آموزش مطالعات اجتماعی در اسناد رسمی (سرفصل‏های مصوب وزارت علوم درباره آموزش مطالعات اجتماعی)، 4. سیمای آموزش مطالعات اجتماعی در آیینه مجلات تخصصی. نتیجه‏گیری: برای برونرفت از وضعیت موجود پیشنهاد می‏شود: الف: اساتید دانشگاه فرهنگیان در قالب گروهی ( با ترکیب متخصصین علوم اجتماعی، تاریخ، جغرافیا و علوم تربیتی) و با رویکرد تلفیقی و میان‏رشته‏ای و با توجه به آخرین سرفصل‏های مصوب، به تألیف کتب آموزشِ مطالعات اجتماعی اقدام کنند؛ همچنین سازمان سمت و انتشارات دانشگاه پیام نور و دانشگاه آزاد اسلامی در ارائه آموزش مطالعات اجتماعی (ویژه رشته‏های علوم تربیتی و آموزش ابتدایی)، طبق سرفصل مصوبه اخیر و با توجه محتوای کتب درسی مقطع ابتدایی مقطع ابتدایی، درسنامه‏های دانشگاهی اختصاصی آموزش مطالعات اجتماعی تألیف کنند.
کلیدواژه ها
آموزش ِمطالعات اجتماعی، آموزش، درسنامه دانشگاهی، میان‏رشته‏ای، مقطع ابتدایی، کتب درسی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی