| تلفیق مهارت های زندگی در آموزش علوم اجتماعی : تحلیل محتوای کتاب های مطالعات اجتماعی پایه های هفتم، هشتم و نهم ایران در چارچوب نظریه های جامعه شناختی |
| کد مقاله : 1058-NCSSE6 |
| نویسندگان |
|
ملیحه شاه کرمی * کارمند رسمی آموزش و پرورش |
| چکیده مقاله |
| این پژوهش با هدف تحلیل جایگاه مهارتهای زندگی در محتوای کتابهای درسی مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول ایران و با اتکا به چارچوبهای نظریههای جامعهشناختی انجام شد. روش این تحقیق، تحلیل محتوای کیفی با رویکرد توصیفی-تحلیلی بود و جامعه آماری آن، کتابهای مطالعات اجتماعی پایههای هفتم، هشتم و نهم (چاپ ۱۴۰۲) بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. دادهها از طریق فیشبرداری ساختاریافته از متن، فعالیتها و تصاویر این کتابها گردآوری و بر اساس چارچوب مهارتهای زندگی سازمان جهانی بهداشت و نظریههای کنش متقابل نمادین، ساختاریابی، کنترل اجتماعی و مبادله مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها نشان داد که این کتابها با وجود برخورداری از مفاهیم اجتماعی غنی مانند «حق و مسئولیت»، «همدلی و همیاری»، «آسیبهای اجتماعی»، «نقش رسانهها»، «فرهنگ و هنجار» و «شهروندی»، رویکردی عمدتاً توصیفی و نظری دارند و از تبدیل این مفاهیم به فرصتهای کاربردی برای آموزش مهارتهایی چون تصمیمگیری، حل مسئله، همدلی و مقابله با فشار همسالان بازماندهاند. به عبارت دیگر، شکافی قابل توجه بین «دانستن» مفاهیم و «توانستن» به کارگیری آنها در زندگی روزمره دانشآموزان مشاهده شد. در نتیجه میتوان گفت که اگرچه پتانسیل بالایی در این محتوا نهفته است، اما تحقق هدف پرورش شهروندانی توانمند مستلزم بازنگری اساسی در جهت مهارتمحور و کاربردی کردن محتوای کتابها و روشهای تدریس است. |
| کلیدواژه ها |
| مهارتهای زندگی، آموزش علوم اجتماعی، مطالعات اجتماعی، تحلیل محتوا، نظریههای جامعهشناختی |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |
